पॉडकास्ट म्हणजे काय (Podcast Meaning in Marathi), आजकाल पॉडकास्ट हा शब्द सोशल मीडिया नेटवर्कवर खूप ट्रेंड करत आहे. पण पॉडकास्ट म्हणजे काय? फार कमी लोकांना याबद्दल माहिती आहे. जर तुम्ही देखील त्यापैकी एक असाल तर घाबरू नका कारण आजच्या लेखात मी तुम्हाला पॉडकास्ट म्हणजे काय? (Podcast Meaning in Marathi) आणि पॉडकास्टिंग कसे करावे याबद्दलची माहिती शेअर करणार आहे. जे वाचल्यानंतर तुम्हाला पॉडकास्टशी संबंधित सर्व प्रश्नांची उत्तरे मिळतील.
जेव्हा कोणतीही माहिती सोशल मीडियावर व्हिडिओ किंवा लेखनात अपलोड करण्याऐवजी टाकली जाते तेव्हा त्याला पॉडकास्ट म्हणतात आणि या प्रक्रियेला पॉडकास्टिंग म्हणतात.
ज्या प्रकारे लोकांना व्हिडिओ पाहणे आणि लेख वाचणे आवडते, त्याच प्रकारे आजकाल लोकांना पॉडकास्टच्या स्वरूपात माहिती ऐकणे देखील आवडते.
पॉडकास्ट म्हणजे काय (What is Podcast)
पॉडकास्ट हे डिव्हाईन किंवा मोबाईल अॅप्लिकेशन आहे. ज्यामध्ये आपण कोणत्याही प्रकारची माहिती ऑडिओच्या स्वरूपात स्टोर करून ही सर्व माहिती लोकांशी शेअर करतो. पॉडकास्टमध्ये आपण आपला आवाज ऑडिओ म्हणून ठेवू शकतो, ज्याप्रमाणे आपण आपल्या मोबाईलमध्ये किंवा कॅमेरामध्ये कोणताही व्हिडिओ रेकॉर्ड करतो, त्याचप्रमाणे पॉडकास्टिंगमध्ये फक्त आपला आवाज रेकॉर्ड केला जातो, त्यानंतर आपण तो इतर सर्वांसोबत शेअर करू शकतो.
डिक्शनरीच्या व्याख्येनुसार, पॉडकास्ट ही एक डिजिटल ऑडिओ फाइल आहे जी संगणक किंवा मोबाइल डिव्हाइसद्वारे इंटरनेटवर डाउनलोड करण्यासाठी उपलब्ध केली जाते, सहसा ते सिरीजच्या स्वरूपात उपलब्ध असते.
पॉडकास्ट ही एखाद्या विशिष्ट विषयावर किंवा थीमवर बोललेल्या शब्दांची डिजिटल ऑडिओ फाइलच्या स्वरूपात तयार होते. जे आपण सहजपणे ऑनलाइन ऐकू शकतो किंवा आपल्या वैयक्तिक उपकरणावरून डाउनलोड करू शकतो. यासाठी आपल्याला पॉडकास्ट अॅप्लिकेशनचा उपयोग करावा लागतो.
तुम्ही तुमच्या आवडता ब्लॉग, शो किंवा विषयांची रेकॉर्डिंग एकाच ठिकाणी किंवा हब (जसे की Google पॉडकास्ट किंवा Apple पॉडकास्ट) कधीही, कुठेही शोधू, ऐकू किंवा डाउनलोड करू शकता. मग ते तुमची कार असो, कामाचे ठिकाण असो किंवा व्यायामाचे ठिकाण, तुम्ही कुठेही पॉडकास्ट ऐकू शकता.
पॉडकास्टचा इतिहास (Podcast History)
ऑक्टोबर 2000 मध्ये, आरएसएस फीडमध्ये ध्वनी आणि व्हिडिओ फाइल्स जोडण्याची संकल्पना ट्रिस्टन लुईसने मसुद्यात मांडली होती. आणि हेच विचार डेव्ह व्हिनर ह्यांनी सॉफ्टवेअर डेव्हलपर आणि आरएसएस फॉरमॅटचे लेखक यांनी ही कल्पना राबवली.
ऑक्टोबर 2003 मध्ये, मॅट शिचरने त्याचा साप्ताहिक चॅट शो, द बॅकस्टेज पास सुरू केला. बीबी किंग, थर्ड आय ब्लाइंड, गेविन डीग्रॉ, द बीच बॉईज आणि जेसन म्राझ हे पहिल्या सत्रातील उल्लेखनीय पाहुणे होते. तासभर चालणारा रेडिओ शो थेट रेकॉर्ड केला, ऑनलाइन स्ट्रीमिंगसाठी 16kbit/s ऑडिओवर डायल-अप ट्रान्सकोड केला. त्याच्या निर्मितीच्या वेळी या माध्यमासाठी सामान्यतः स्वीकारले जाणारे ओळखीचे नाव नसतानाही, The Backstage Pass ज्याला The Matt Schacter Interview म्हणून ओळखले जाते ते सामान्यतः ऑनलाइन प्रकाशित होणारे पहिले पॉडकास्ट मानले जाते.
ऑगस्ट 2004 मध्ये अॅडम करीने त्याचा शो डेली सोर्स कोड लाँच केला. नवीन आणि उदयोन्मुख पॉडकास्ट्सचा प्रचार करण्यासोबतच त्यांच्या दैनंदिन जीवनावर, बातम्यांचा अहवाल देणे आणि पॉडकास्टिंगच्या उत्क्रांतीवर चर्चा करण्यावर लक्ष केंद्रित करणारा हा शो होता. पॉडकास्टिंग म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या विकासामध्ये आणि प्रयोगशाळेच्या सेटिंगच्या बाहेर सॉफ्टवेअरची चाचणी करण्याचे साधन म्हणून करीने ते प्रकाशित केले. डेली सोर्स कोड हे नाव तंत्रज्ञानामध्ये स्वारस्य असलेल्या प्रेक्षकांना आकर्षित करेल या आशेने निवडले गेले.
जून 2005 मध्ये, ऍपलने iTunes 4.9 जारी केले ज्याने पॉडकास्टसाठी औपचारिक समर्थन जोडले, अशा प्रकारे त्यांना डाउनलोड करण्यासाठी आणि मोबाइल डिव्हाइसवर हस्तांतरित करण्यासाठी स्वतंत्र प्रोग्राम वापरण्याची गरज नाकारली. यामुळे पॉडकास्टमध्ये प्रवेश करणे अधिक सोयीस्कर आणि व्यापक झाले.
एका वर्षाच्या आत, बीबीसी, सीबीसी रेडिओ वन, एनपीआर आणि पब्लिक रेडिओ इंटरनॅशनल सारख्या सार्वजनिक रेडिओ नेटवर्कमधील अनेक पॉडकास्टर्सनी त्यांचे अनेक रेडिओ शो iTunes प्लॅटफॉर्मवर ठेवले. याव्यतिरिक्त, न्यूयॉर्क शहरातील WNYC, फिलाडेल्फियामधील WHYY-FM रेडिओ आणि लॉस एंजेलिसमधील KCRW सारख्या प्रमुख स्थानिक रेडिओ स्टेशन्सनी त्यांचे कार्यक्रम त्यांच्या वेबसाइटवर आणि नंतर iTunes प्लॅटफॉर्मवर ठेवले.
पॉडकास्ट कसे काम करते (Podcast Meaning in Marathi )
ह्या अगोदर, जेव्हा पॉडकास्ट अस्तित्वात नव्हते, तेव्हा रेडिओ हे असे साधन होते तिथे आपण ऑडिओ शो ऐकायचो. अश्या वेळी सर्व सामान्य लोकांना आपला रेडिओ कार्यक्रम चालवणे आणि मोठ्या संख्येने लोकांपर्यंत पोहोचणे शक्य नव्हते. आपला आवाज लोकांपर्यत्न पोचवण्यासाठी त्यांना जास्त कनेक्शनची गरज लागत होती.
जेव्हा इंटरनेट सुरू झाले तेव्हापासून तुम्ही तुमचा रेडिओ शो सहज चालवू शकता आणि तुमचा आवाज लाखो लोकांपर्यंत पोहोचू शकता.
पॉडकास्टिंग ही एक मोठ्या प्रमाणात सेवा आहे जी इंटरनेट वापरकर्त्यांना त्यांच्या संगणक, मोबाइल डिव्हाइस किंवा वैयक्तिक ऑडिओ प्लेअरवर पॉडकास्टिंग वेबसाइटवरून ऑडिओ फाइल्स (एमपी3 स्वरूपात) ऐकण्याची आणि डाउनलोड करण्याची परवानगी देते. ही संज्ञा iPod आणि ब्रॉडकास्टिंगच्या संयोगातून बनवली आहे.
ह्यामध्ये इंटरनेट रेडिओच्या विपरीत, विशिष्ट प्रसारणासाठी ट्यून इन करण्याची आवश्यकता नाही. त्याऐवजी, पॉडकास्ट डीमांडनुसार डाउनलोड केले जाऊ शकतात किंवा RSS (रिअली सिंपल सिंडिकेशन) फीडद्वारे सब्सक्राइब केले जाऊ शकतात, जे तुमच्या संगणकावर किंवा मोबाइल डिव्हाइसवर नवीन पॉडकास्ट ऑटोमॅटिक डाउनलोड केले जाते.
पॉडकास्टचा वापर कसा करायचा (How to use podcasts)
पॉडकास्टचा वापर करणे खूप सोपे आहे, ह्याचा वापर करण्यासाठी आपण आपल्या मोबाइलमध्ये ह्याचे अॅप्लिकेशन अप्प स्टोर मधून डाऊनलोड करावे लागते. पॉडकास्टचा वापर करण्यासाठी किवा एकण्यासाठी आपण Spotify, Apple Podcast, Google Podcasts आणि Stitcher ह्यांचा वापर करून ऐकले जाऊ शकतात.
तुमच्या कसे स्मार्टफोन नसल्यास आपण ऑनलाइन पॉडकास्ट निर्देशिका (Podcast Directories) Spotify, Apple Podcast, Google Podcasts आणि Stitcher ह्या वेबसाइट वर जाऊन डायरेक्ट पॉडकास्ट एकू शकता.
पॉडकास्टचा वापर करुण पैसे कसे कामवायचे? (How to Earn From Podcast in India)
2023 मध्ये पॉडकास्टमधून पैसे कमवणे हा सर्वोथम मार्ग आहे कारण की आजच्या डिजिटल युगात खूप लोक हे गाणी एकण्याएवजी पॉडकास्ट एकेण्यास प्राध्यान देतात. पॉडकास्ट ध्वारे कशा प्रकारे पैसे कामवायचे हयाविषयी सविस्तर माहिती करून घेऊयात.
- एफिलिएट मार्केटिंग (Affiliate Marketing)
- पेड प्रमोशन (Paid Promotion)
- पुस्तके विकून (Book sell)
- Sponsorship
- ऑनलाइन कोर्स (Online Course)
- क्राउडफंडिंग (Crowdfunding)
- Paid Subscription
1. एफिलिएट मार्केटिंग (Affiliate Marketing)
आपण प्रॉडक्ट विषयी माहिती पॉडकास्ट ध्वारे लोकांना देऊ शकता आणि त्या प्रॉडक्ट ची एफिलिएट लिंक Description मध्ये देऊन ह्या ध्वारे पैसे कमवू शकता.
एफिलिएट मार्केटिंग म्हणजे काय हयाविषयी सविस्तर महितीसाठी तुम्ही एफिलिएट मार्केटिंग म्हणजे काय? ह्या वरती जाऊन घेऊ शकता.
2. पेड प्रमोशन (Paid Promotion)
पेड प्रमोशन करण्यासाठी तुमच्याकडे तुमच्या चॅनल मध्ये Subscriber ची संख्या जास्त असली पाहिजे तेव्हाच मोठे ब्रॅंड पेड प्रमोशनसाठी तुम्हाला अप्प्रोच करतील.
पेड प्रमोशन करण्यासाठी तुम्ही त्या ब्रॅंडची पॉडकास्ट रेकॉर्ड करून तुमच्या चॅनल वरती पोस्ट करून त्या ब्रॅंडचा प्रचार करू शकता.
3. ऑनलाइन कोर्स (Online Course)
आपण पॉडकास्ट ध्वारे ऑनलाइन कोर्स तयार करून तो विकून पैसे कमवू शकतो. किवा तुम्ही एखादा यूट्यूब चॅनल तयार करून त्यावरती तुमचा कोर्स अपलोड करू शकता आणि त्या चॅनल ध्वारे पैसे कमवू शकता.
पॉडकास्ट चे फायदे (Benefits of Podcasts)
पॉडकास्ट एकण्याचे बरेच फायदे आहेत ह्यामध्ये तुम्ही टाइम, बॅटरी अनो मोबाइल डाटा ह्याची बचत करू शकता. तर हे फायदे कोणते आहेत याविषयी माहिती जाणून घेऊयात.
1. पॉडकास्ट मुळे आपल्या वेळेची बचत होते आणि तुम्ही आपले ज्ञान वाढवू शकता.
2.आपल्या उपकरणाची बॅटरी आणि डाटा ह्याची बचत करू शकता कारण की आपल्याला एकण्यासाठी कमी बॅटरी आणि डाटा लागत असतो.
3. आपल्याकडे रिकामा वेळ असल्यास ह्याचा उपयोग आपण पॉडकास्ट एकण्यासाठी करू शकता.
4. तुम्ही बस मध्ये ट्रॅवल करत असल्यास पॉडकास्टचा वापर करू शकता.
5. पॉडकास्ट एकण्यासाठी आपल्याला ठराविक वेळ ध्यावा लागत नाही.
6. पॉडकास्ट हे फ्री किवा ह्याची मार्केट मध्ये किमत कमी आहे.
पॉडकास्टमुळे होणारे नुकसान (Losses of Podcasts)
1. पॉडकास्ट एकण्यासाठी आपल्याला इंटरनेटची गरज लागते, इंटरनेट शिवाय पॉडकास्ट एकने संभव नाही.
2. आपण बनवलेला कंटेंट पॉडकास्ट ध्वारे सहज कॉपी करता येतो.
हे ही वाचा
