वास्तुशास्त्रानुसार घर कसे असावे (Vastushastranusar Ghar Kase Asave Marathi)
वास्तुशास्त्रामध्ये दिशेनुसार घराचे काम महत्त्वपूर्ण मानले गेले आहे. वास्तुशास्त्रानुसार एकूण आठ दिशा आहेत ज्या मानवाच्या सर्व क्रियाकलापांवर परिणाम करतात. प्रत्येक दिशेला विशेष महत्त्व मानले आहे.
आपण घरात किंवा कामाच्या ठिकाणी नमूद केलेल्या वास्तु तत्त्वांचे अनुसरण केल्यास त्याचा आपल्या जीवनावर सकारात्मक परिणाम होतो. या आठ दिशांच्या आधारे, निवास / कार्यस्थळाचे वर्णन आणि त्यामध्ये बांधलेल्या प्रत्येक खोलीचे आर्किटेक्चरल कॉन्फिगरेशन वास्तुशास्त्रात येते.
1. पूर्व दिशा
या दिशेचे प्रातिनिधिक देवता सूर्य आहे. सूर्य हा पूर्वेकडून उगवतो. ही दिशा दिवसाची शुभारंभ करण्याची दिशा आहे. या दिशेला मुख्य घराचे तोंड असले पाहिजे असे म्हटले जाते. यामागे दोन कारणे आहेत.
पहिले म्हणजे सूर्य दिशेला पाहुणचार देणे आणि दुसरे शास्त्रीय म्हणजे पूर्वेकडील मुख्य दरवाजामुळे इमारतीत सूर्यप्रकाश आणि हवेची उपलब्धता पुरेशी प्रमाणात होती. सकाळच्या सूर्याच्या पॅरा-व्हायलेट किरणांनी रात्री उद्भवणारा सूक्ष्मजीवांचा नाश करून घराला ऊर्जावान ठेवतात.
2. उत्तर दिशा
या दिशेचे प्रतिनिधी म्हणजे श्रीमंत भगवान कुबेर. ही दिशा ध्रुव तारेची देखील आहे. आकाशात स्थित ध्रुव तारा स्थिरता आणि सुरक्षिततेचे प्रतीक आहे. हेच कारण आहे की ही दिशा सर्व आर्थिक क्रियाकलापांसाठी चांगली मानली जाते.
या भागात इमारतीचे प्रवेशद्वार किंवा लिव्हिंग रूम / मीटिंगची रूम बांधण्याची सुचना दिली जाते. इमारतीचा उत्तर दिशेचा भागही मोकळा ठेवला आहे. भारत उत्तर अक्षांशांवर स्थित असल्याने उत्तर भाग अधिक प्रकाशमय आहे. हेच कारण आहे की उत्तरेकडील भाग उघडा ठेवण्याचे सुचविले आहे, जेणेकरून या ठिकाणाहून घरात प्रवेश होणारा प्रकाश अडथळा येऊ नये.
3. उत्तर-पूर्व (ईशान्य कोपरा) दिशा
ही दिशा इतर सर्व दिशानिर्देशांपैकी सर्वोत्तम मानली जाते. उत्तर आणि पूर्वेकडील दिशानिर्देशांच्या संगमावर तयार केलेला कोन हा ईशान्य कोन आहे. या दिशेने कचरा किंवा शौचालय इत्यादी असू नयेत. ईशान्य कोन खुला ठेवावा किंवा या भागावर पाण्याचा स्त्रोत बनविला जाऊ शकतो.
उत्तर-पूर्व दोन्ही दिशानिर्देशाचा एकूणच प्रभाव ईशान्य कोपर्‍यात पडतो. पूर्वेकडील दिशेच्या प्रभावामुळे ईशान्य कोपरा प्रकाशित होतो, म्हणून उत्तरेकडील दिश्यामुळे या ठिकाणी बराच काळ प्रकाशाची किरणे पडली जातात. जर ईशान्य भागात पाण्याचे स्त्रोत तयार केले गेले तर सकाळच्या सूर्यावरील पॅरा-व्हायलेट किरण पाण्यास स्वच्छ करतात.
4. पश्चिम दिशा
ही दिशा पाण्याचे देवता वरुण यांची आहे. सूर्य जेव्हा मावळतो तेव्हा आपल्याला जीवन और मृत्युची भावना निर्माण करते. हे सांगत असते की जिथे सुरुवात आहे तेथे अंतही आहे. संध्याकाळचा सूर्य आणि तिचा इन्फ्रा लाल किरणांचा थेट परिणाम पश्चिम दिशावर पडतो.
त्यामुळे तो जास्त गरम होतो. हेच कारण आहे की हे दिशानिर्देश दायन योग्य मानले जात नाहीत. या दिशेला स्वच्छतागृहे, बाथरूम, पायर्‍या किंवा स्टोअर रूम बांधल्या जाऊ शकतात. या विभागात वृक्ष लागवडदेखील करता येते.
5. उत्तर-पश्चिम (वायव्य कोपरा) दिशा
वायव्य ही दिशा वायु देवताची आहे. उत्तर-पश्चिम भाग संध्याकाळच्या सूर्यावरील ज्वलंत प्रकाशामुळे देखील प्रभावित होतो. म्हणूनच या ठिकाणी स्वच्छतागृहे, स्टोअर रूम, बाथरूम इत्यादींसाठी देखील योग्य मानले आहे.
उत्तर-पश्चिममध्ये शौचालय आणि स्नानगृहांच्या बांधकामामुळे इमारतीच्या इतर भाग संध्याकाळच्या उन्हातून बचावले जातात, तर ही उष्णताशौचालय आणि स्नानगृह स्वच्छ आणि कोरडे ठेवण्यास मदत करते.
6. दक्षिण दिशा
ही दिशा मृत्यूच्या देवता यमराजची आहे. दक्षिण दिशा आपल्या भूतकाळातील आणि पूर्वजांशी संबंधित आहे. या दिशेने गेस्ट रूम किंवा मुलांसाठी बेडरूम बनविली जाऊ शकते.
दक्षिणेकडे बाल्कनी किंवा गार्डन्ससारख्या मोकळ्या जागा नसाव्यात. ही जागा उघडी न ठेवल्यामुळे रात्रीच्या वेळी जास्त गरम आणि थंड राहत नाही. तर ही दिशा बेडरूमसाठी योग्य आहे.
7. दक्षिण-पश्चिम (नैऋत्य कोपरा)
ही दिशा नैरीती म्हणजेच स्थिर लक्ष्मी (संपत्तीची देवी) यांची आहे. या दिशेला आलमारी, तीजोरी किंवा घरमालकाचे बेडरूम बनवावे, कारण या दिशेला दक्षिण आणि पश्चिम दिशानिर्देशाचे मिळण होते, त्यामुळे वेंटिलेशनसाठीही ही दिशा चांगली आहे.
हेच कारण आहे की या दिशेला घराच्या मालकाचे बेडरूम बनवण्याचे म्हटले आहे. या भागाच्या पश्चिम भिंतीत कपाट किवा तिजोरी स्थापित केली पाहिजे.
8. दक्षिण-पूर्व (अग्निमय कोन)
देवी अग्नि या दिशेचे प्रतिनिधी आहेत. ही दिशा उष्णता, जीवनशक्ती आणि उर्जेची दिशा आहे. ही दिशा स्वयंपाक घरासाठी सर्वोत्तम आहे. सकाळच्या सूर्याच्या अल्ट्राव्हायोलेट किरणांच्या थेट परिणामामुळे, स्वयंपाकघरात माशी-डासांच्या एत्यादी जीवाणूपासून मुक्त राहतो.
त्याच वेळी नैऋत्य म्हणजेच वायुची प्रातिनिधिक दिशा देखील स्वयंपाकघरात जळत असलेल्या आगीत नष्ट होत नाही.
हे ही वाचा
- वास्तुशास्त्रानुसार संडास आणि बाथरूम | Bathroom As per Vaastu
- वास्तुशास्त्रानुसार किचन कसे असावे | Kitchen as per Vaastu
- घराचा मुख्य दरवाजा कोणत्या दिशेला असावा | Main Door as Per Vaastu
वास्तुशास्त्रानुसार घर कसे असावे: टिप्स
1. आपल्या घरातील मुख्य दरवाजा हा वास्तुनुसार उत्तरेकडे, पूर्वेकडे किंवा उत्तर-पूर्व दिशेला असावा.
2. घरातील मुख्य दरवाजा हा चांगल्या क्वालिटीचा आणि लाकडाचा असावा व त्याची ऊंची इतर दरवाज्याचा तुलनेत जास्त असावी.
3. मुख्य दरवाज्याचा बाहेर कचरा पेटी, शू रॅक, ठेवायचे टाळा.
4. मुख्य दरवाजा समोर बाथरूम बांधायचे टाळा.
5. आपल्या घरातील हॉल हा वास्तु नुसार पूर्व, उत्तर-पूर्व किवा उत्तर दिशेला असावा व ते शक्य नसल्यास उत्तर-पश्चिम दिशेला असावा.
6. हॉलमध्ये दक्षिण-पश्चिम दिशेला जड वास्तु आपण ठेऊ शकता, इलेक्ट्रॉनिक्स उपकरणे ही आपल्या हॉल मध्ये दक्षिण-पूर्व (आग्नेय) दिशेला असणे शुभ मानले गेले आहे.
7. किचन हे वास्तुनुसार आग्नेय (Southeast) किवा शक्य नसल्यास उत्तर पश्चिम या दिशेला असले पाहिजे.
8. उत्तर, उत्तर-पूर्व किंवा दक्षिण-पश्चिम या दिशेला किचन बांधायचे टाळा यामुळे आपल्या कुटुंबातील सबंध खराब होतील.
9. संडास आणि बाथरूम यासाठी उत्तर पश्चिम दिशा ही सरोत्तम मानली जाते. दक्षिण-पश्चिम (नैऋत्य) दिशेला बाथरूम बांधायचे टाळा.
10. बाथरूमचा दरवाजा उत्तर दिशेला असला पाहिजे. तसेच टॉयलेट सीटची उत्तम दिशा दक्षिण-पूर्व किंवा उत्तर-पश्चिम दिशा ही सरोत्तम मानली गेली आहे.
11. आपल्या घराच्या जिन्याखाली कधीही बाथरूम बांधू नका. आपल्या बाथरूमची दरवाजे नेहमी लाकडाचे असले पाहिजेत, धातूचे दरवाजे लावायचे टाळा.
12. आपल्या घरातील जींना हा पश्चिम किंवा दक्षिण दिशेला असला पाहिजे. तो ईशान्य कोपर्‍यात बाधायचा टाळा, यामुळे आपल्याला आर्थिक नुकसान होईल असे मानले जाते.
13. जीण्यातील पायर्‍या ह्या नेहमी घडयाळ्याच्या दिशेने असल्या पाहिजेत. अँटी-क्लाकवाइज पायर्‍याची उपस्थिती करियरच्या वाढीवर परिणाम करू शकतात.
14. पायर्‍या नेहमीच एक विषम संख्या (15,17,19) असणे आवश्यक आहे आणि संख्या कधीही शून्याने समाप्त होऊ नये.
15. आपल्या घरामध्ये कॅलेंडर हे पूर्व किवा पश्चिम दिशेला असणे शुभ मानले जाते. कारण की पुर्ब दिशा ही उगवत्या सूर्याची दिशा आहे यामुळे आपल्याला यश आणि नफा यामध्ये वाढा होतो व पश्चिम दिशेला ऊर्जेचा नैसर्गिक स्त्रोत आहे असे मानले जाते.
16. मांसाहारी प्राण्यांच्या प्रतिमा असलेले कॅलेंडर लावायचे टाळा, हे उदासीनता निर्माण करतात कारण ते नकारात्मक ऊर्जा निर्माण करतात.
17. आपल्या घरामध्ये पुजा घर कोणत्या दिशेला आहे ह्याची पर्वा न करता देवमुखी दिशा ईशान्य दिशेला असावी ह्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे. प्रार्थना करताना, ईशान्य, उत्तर किंवा पूर्वेकडे तोंड करणे शुभ मानले जाते-म्हणून आपल्या देवघरची मूर्ती त्यानुसार ठेवा.
18. श्रीमंत कुबेर यांची दक्षिण दिशा आहे, जी आरोग्य आणि पैशासाठी जबाबदार आहे. मोरची पिसे हे आपल्या खोलीत कपाटामध्ये दक्षिण दिशेला ठेवल्याने पैसा आणि संपत्ती याला आकर्षित करते.
हे ही वाचा
